BÀI CẢM NHẬN THI TẬP "THƠ XƯỚNG HỌA " CAO MỴ NHÂN & TRỊNH CƠ

CHÀO MỪNG BẠN ĐẾN VỚI MỘC HOA VIÊN

Cảm Nhận Về Thi tập THƠ XƯỚNG HỌA

CAO MỴ NHÂN & TRỊNH CƠ

Bài đăng trong Việt Báo California:
https://vietbao.com/a304086/thi-tap-tho-xuong-hoa-cao-my-nhan-trinh-co

Tôi quen biết nhị vị thi sĩ Cao Mỵ Nhân (Hoa Kỳ) và Trịnh Cơ (Pháp Quốc) cũng đã được mấy năm, khởi đầu từ trên những diễn đàn Đường Thi xướng họa. Tôi rất quý mến và ngưỡng mộ họ, và tôi cũng biết, cả hai đều từng là quân nhân Việt Nam Cộng Hoà, là anh kiệt và anh thư phục vụ nước nhà từ trước 1975 cho đến ngày tan đàn xẻ nghé.

Nhà thơ đàn chị Cao Mỵ Nhân thì tôi đã có dịp gặp mặt về sau tại Văn Thơ Lạc Việt, San Jose, Hoa Kỳ. Chị nhìn hiền hoà, rất trang nhã, nhưng ít nói, nét mặt có chút nghiêm nghị và hơi... kỳ bí, kỳ bí như những vần thơ du dương nhưng đầy ẩn ý ẩn tình của chị.  Tôi thích mê sự kỳ bí ấy, cũng thích mê sự phong phú về chữ nghĩa của nhà thơ, và niềm mê thích này đã làm cho tôi đôi khi xúc động tận tâm can chỉ vì đọc được một vài câu độc đáo trong các bài thơ của chị. Mỗi lần đọc thơ Cao Mỵ Nhân tôi thường hay nghiền ngẫm, tìm tòi, để nhận chân và thưởng thức cho kỳ hết những tinh tuý của bài thơ trước khi đặt bút đáp họa.

Riêng về thi sĩ Trịnh Cơ thì tôi chỉ gặp anh qua... bóng. Trong tấm hình, có một chiếc bóng nhìn từ phía sau lưng, dáng người dong dỏng cao với mái tóc hoa râm đang bước độc hành trên con đường dài hun hút tận bên trời Paris, Pháp Quốc.  Dù với dáng vẻ cô đơn lẻ loi ấy, nhưng tâm hồn Trịnh Cơ lại chất chứa ngập tràn những búp nụ, những mầm thơ mượt mà, ngào ngạt hương thơm.  Dù chưa bao giờ diện kiến, nhưng tôi luôn thích đọc thơ của thi sĩ và cố gắng họa lại bài xướng của anh mỗi khi chúng xuất hiện trên các diễn đàn nếu tôi có thời gian.

Trên các diễn đàn, hai nhà thơ nổi trội Cao Mỵ Nhân và Trịnh Cơ vẫn thường xuyên xướng họa cùng chúng tôi trong vẻ vô tư. Nhưng tôi thật bất ngờ, bất ngờ đến giật cả mình, khi hôm nay nhận được tập thơ mà hai vị đang chuẩn bị in chung. Bao ý nghĩ ngộ nghĩnh chợt nảy ra trong đầu tôi, như có lẽ họ đã từng là một cặp “thanh mai trúc mã” ngày xưa, từng bị cách chia kẻ chân trời người góc bể vì quê hương loạn lạc bây giờ gặp lại, có lẽ vì sự trắc trở ấy đã khiến cho hai tâm hồn xao động nên ý thơ mới ngùn ngụt, hồn thơ mới dạt dào, và tình thơ mới lai láng đến thế.  Lòng rộn ràng với những ý nghĩ tò mò đầy thú vị đó, tôi vội buông bỏ tất cả mọi thứ bận rộn đời thường để mở tập thơ ra mà nghiền ngẫm, mà thưởng thức một cách... “triệt để.”

            Thấy bài thơ đầu tiên “ANH VÀ 2019” là của thi sĩ Cao Mỵ Nhân, tôi cười thầm trong thích thú. Nhà thơ Trịnh Cơ hiện đang sống ở phương Tây nên thực hiện đúng cái câu “Lady’s First,” phụ nữ luôn ưu tiên số một, để nhường nữ thi sĩ “ra tay trình làng” trước, chứ không phải như phong tục Á Đông mình, đã xem thường thân phận cánh quần thoa, lại còn cho là “Phụ nhân nan hóa,” phụ nữ không dễ gì dạy dỗ, cảm hóa được, và mỗi khi ra đường, người đàn bà thường phải đi phía sau để cho phù hợp với câu “Núp bóng tùng quân” cổ hủ.

Bài đầu tiên trong thi tập, “ANH VÀ 2019,” là bài thơ Lục Bát Cao Mỵ Nhân viết lúc đón Giao Thừa, khi thi sĩ đang ngồi cùng “người ấy” (hay tưởng tượng có người ấy ngồi cùng) nhìn TV chờ đếm phút quả cầu Chào Mừng Năm Mới vỡ tung, nhưng trong lòng không có chút hơi hướm mừng vui hạnh phúc vì được đón Giao Thừa, mà lại chứa đựng ngập tràn tâm tư sầu nhớ.  Hình ảnh sống động nhất tác giả cho thấy trong bài thơ, là nữ thi sĩ đưa tay chặn lên trái tim lúc trái cầu sắp vỡ và nhìn vào TV thấy trời đêm rõ ràng nhưng lại không thấy cố quốc nơi đâu. Nỗi niềm thương nhớ về quê Mẹ Việt Nam trong thời điểm giao Xuân của người con ly hương đã gói trọn vào mấy câu thơ làm xao động lòng người:

“Ở đây không có... Việt Nam

Quả cầu quê mẹ cơ hàn héo khô

Trái tim thất nhịp mơ hồ

Đêm đen đổ xuống nấm mồ giao xuân...” (Anh Và 2019 – CMN - tr. 12)

Người ta nói, thơ Lục Bát dễ làm nhưng làm rất khó hay, và họa thơ Lục Bát thì lại càng không dễ. Chữ nghĩa cần phải lưu loát mượt mà, ý tứ phải sâu xa, và vần điệu phải phù hợp mới là một bài họa hấp dẫn khiến độc giả chăm chú thưởng thức; và quan trọng nhất là, phải tránh tình trạng làm thơ Lục Bát đọc lên nghe như…ca dao, khiến người ta chỉ lướt phớt qua rồi đánh giá bài họa có đúng vần đúng luật hay chăng.  Ở đây chúng ta có thể thấy nữ thi sĩ Cao Mỵ Nhân gặp phải “Kỳ phùng địch thủ.” Nhà thơ Trịnh Cơ đã gom được đủ các yêu cầu ấy trong bài họa “2019 ĐỐI MẶT.”  Chưa kể đến những đối đáp xướng họa khá lý thú trong khổ thơ đầu về chuyện cả hai mơ ước cùng ngồi bên nhau, cùng đưa tay đặt lên tim khi nhìn TV trong giờ Giao Thừa chỉ thấy bầu trời đêm, và đôi bên người thì “xin còn mãi nhau,” kẻ hứa “sẽ còn với nhau,” xin mời quý vị cùng thưởng thức vế họa tuyệt vời của thi sĩ Trịnh Cơ, cũng bày tỏ cái tâm trạng đau buồn vì mất quê hương trong giờ Trừ Tịch cùng với thi nhân:

“Nhìn kỹ... đâu có Việt Nam

Đêm đông lạnh lẽo nỗi hàn lạnh khô

Cây kim đếm nhịp đồng hồ

Như là đưa tiễn đến mồ ngày Xuân” (2019 Đối Mặt – TC- tr. 13)

            Tiếp theo, trải dài, xuyên suốt hơn phân nửa tập thơ là phần xướng họa “Cao Mỵ Nhân & Trịnh Cơ.  Hai thi nhân với hồn thơ lai láng cứ thế mà thoải mái vung bút trải vần, xướng họa với nhau, chữ nghĩa giao duyên, ý tình hòa điệu, phát họa lên những đường nét sống động, bừng sáng từng chữ từng câu trên từng trang sách gọi mời, khiến cho người đọc mãi mê theo tiếp hết bài này sang bài khác, không thể dừng lại.  Mời bạn hãy xem, bài Lục Bát 4 câu rất mượt mà “Bên Đó” của Cao Mỵ Nhân gửi gắm những lời thương nhớ, lo âu, và nỗi buồn đến thờ thẩn:

“Sao mưa lại lạnh trời thu

Khiến người bên đó thương ru bên này

Mưa đêm thấm ướt hồn say

Người bên đó ngó mưa bay thẫn thờ...” (Bên Đó - CMN – tr. 14)

Thì tiếp theo ngay, bài họa “Bên Này” của Trịnh Cơ cũng làm cho trái tim ai trật nhịp:

“Giọt mưa rỉ rả đêm Thu

Nhớ người bên đó lời ru luống này

Mơ màng trong giấc mộng say

Nửa đêm nghe tiếng lá bay ơ thờ.” (Bên Này – TC – tr 15)

            Thơ Lục Bát đã hay đến vậy, đọc những bài Đường Thi xướng họa của hai nhà thơ lão thành càng khiến tôi như bị lạc vào “mê hồn trận.” Đọc một hồi những bài thơ kế tiếp, tôi đột nhiên…nín thở, khi mắt chạm vào bài thơ Đường Luật Thất Ngôn Bát Cú “Mảnh Trăng Thơ” của thi sĩ Cao Mỵ Nhân.  Chỉ hai câu mở đầu thôi đã có thể nói là tuyệt tác, và tôi bị chấn động tận tâm can, “Từ lâu, để mực đọng nghiên vàng/Bút cũng âm thầm ngại điểm trang.” Một sự ví von tuyệt hảo! Lời lẽ tuy đơn giản nhẹ nhàng nhưng thật thâm thúy, làm cho người đọc cảm nhận được đây là những tiếng than xé lòng của kẻ cô đơn. Mực đã bị bỏ đọng bơ vơ ở nghiên vàng, thì bút còn điểm trang để làm gì cơ chứ! Hai cặp đối cũng thật tuyệt vời, nhưng tôi phải giữ lại để cho độc giả tự mình thưởng thức mới là thú vị.  Chỉ xin chia sẻ cùng quý vị nơi đây hai câu kết, vì hai câu này đã làm tăng thêm phần đặt sắc cho bài thơ. Bơ vơ thì mặc bơ vơ, tác giả tự nhủ, ta cứ vui cứ đối bóng với thơ, để rồi còn tìm cách bay theo trăng để đi xé nửa cái thiên đàng đã mất. Tự cổ chí kim, chỉ mới có Thi Tiên Lý Bạch đời Đường bên Tàu nhảy xuống sông để vớt trăng lên, giờ đây lại có thi nữ Việt là Cao Mỵ Nhân đòi theo trăng đi xé nửa cái thiên đàng. Những điều kỳ thú ngoạn mục như vậy chỉ có những nhà thơ “siêu việt” mới tính làm, hoặc nghĩ ra!

“Thì cứ cùng thơ vui đối bóng

Theo trăng đi xé nửa thiên đàng.” (Mảnh Trăng Thơ – CMN – tr. 73)

            Riêng bài họa của nhà thơ Trịnh Cơ “Nhớ Cảnh Trường Xưa” trong trường hợp này, tuy không đáp ứng với ý nghĩa của bài xướng, mà chỉ là họa nương vận, nhưng cũng phải kể là một bài họa hay.  Trong khi bài xướng của Cao Mỵ Nhân chứa đầy lãng mạn về tình yêu nam nữ, than thở với bút nghiên, với trăng và thơ, thương mây khóc gió cho sự bơ vơ…, thì bài họa của Trịnh Cơ cũng tràn ngập sự nhớ nhung tiếc nuối, nhưng mà là nhớ về tình yêu đất nước, về một thời được đào tạo dưới mái trường quân đội với những bước chân “ắc ê” gọn gàng, và những chuyến hải hành bảo vệ quê hương. Để rồi cuối cùng thi sĩ thốt lên tiếng than:

“Nước non xả tắc thời vi diệu

Nay chẳng còn đâu chốn địa đàng.” (Nhớ Cảnh Trường Xưa – TC – tr. 74)

            Bài thơ Thất Ngôn Tứ Tuyệt vận trắc “Nỗi Buồn Vô Cớ” của thi nữ Cao Mỵ Nhân dưới đây cũng đưa người yêu thơ vào một khung trời đầy mộng ảo, “Có những nỗi buồn vô cớ lắm/Mà sao thổn thức đến trăm năm.” Đã làm người thì ít nhiều gì ai cũng có những tâm sự thầm kín. Chắc độc giả sẽ đồng cảm khi được nhà thơ “nói giùm” giải bày giùm cho những băng khoăn, những nỗi buồn âm ỷ đang giấu giếm trong lòng, và sau cùng thì …xúi người ta thổ lộ:

“Thì cứ tự nhiên ngồi thổ lộ

Tỏ bày như chẳng có chi ngăn

Tỏ bày tình tiết sầu thương đó

Khổ luỵ trong tim nức nở thầm…” (Nỗi Buồn Vô Cớ - CMN – tr. 93)

            Và để đáp lại nỗi niềm của thi nhân, Trịnh Cơ đã họa bài “Buồn…Cũng Vậy Thôi” thật duyên dáng trữ tình, để bày tỏ với đối phương, rằng thì là bên nớ chỉ có những nỗi buồn, nhưng bên ni là cả vạn điều buồn, chúng cứ mãi đong đưa trên hố thẳm, rồi “Khi sầu khi chán lại như câm” mà thi nhân không thố lộ nên nào ai hay biết,“Ta giữ trong tim không hé lộ/Ai nào có biết

 để can ngăn…”(Buồn…Cũng Vậy Thôi – TC)  Đây quả thật đúng là tri kỷ.

            Đặc biệt, bài thơ thể tự do Ngũ Ngôn “Viết Sau 10:00 PM” của Cao Mỵ Nhân cũng làm tôi xao xuyến. Nhà thơ đã trải lòng, trút cạn nhớ nhung vào thơ lúc 10 giờ khuya, cùng tâm sự với những con chim biển cũng đang cô đơn giữa màn đêm, và nghe được chúng thốt lên những tiếng kêu thầm hò hẹn trong tuyệt vọng.

“Em cũng như chim biển

Cô đơn giữa thế gian

Chim kêu thầm hò hẹn

Nỗi u tình chứa chan…” (Viết Sau 10:00 PM – CMN – tr. 125)

            Người ta nói “Thần giao cách cảm” có lẽ chính xác nhất để dùng trong trường hợp này.  Thì ra từ chốn xa xăm chàng thi nhân kia cũng đâu có ngủ được lúc 10 giờ đêm. Ta hãy nghe Trịnh Cơ tâm sự cùng nàng thơ nơi viễn xứ trong bài họa “Đêm Về”, “Tiếng chuông gõ 10 giờ/Sao cứ còn thương nhớ,” và “trần tình” rằng vì thi sĩ vẫn còn yêu biển, yêu nguồn vui thế gian, nên đã quên lời hẹn ước, tuy vậy tình yêu say đắm thì vẫn mãi chan hòa:

“Ta vẫn còn yêu biển,

Nguồn vui giữa nhân gian,

Cứ quên lời ước hẹn.

Tình yêu vẫn hòa chan…” (Đêm Về - TC – tr. 127)

Qua nhiều năm cùng theo đòi xướng họa trong các diễn đàn thơ, tôi đã thưởng thức đủ các thể loại mà nhà thơ Cao Mỵ Nhân đã sáng tác. Bài thơ 8 chữ “Trái Tim Lửa” này cũng là một trong các bài thơ tự do đặc sắc của thi nữ. Lúc này trái tim yêu của thi nhân hừng hực bốc cháy vì tình, cho nên mặc kệ những chông gai, mặc kệ bao trở ngại, nàng thơ chỉ thấy “Xuân sẽ đến bốn mùa đều tươi thắm/Đẹp hồn ta đang bốc cháy hoang sơ.” Thông điệp gửi đi cho người trong mộng thật dạt dào, chất chứa ngập lụt say mê, chờ đợi chỉ cần một tiếng hót khẽ của loài chim quý là sẽ được cả trái tim nàng:

 “Nhưng Chim Quí một lần thôi hót khẽ

Ta tặng người nguyên vẹn trái tim thơ...”(Trái Tim Lửa – CMN – tr 136)

Đáp lại khối tình “bốc lửa bốc khói” này, chàng thi sĩ cũng đâu có kém. Bài họa “Về Nghe Cô Đơn” của Trịnh Cơ càng chất chứa lắm nỗi niềm. Chàng còn “bạo gan” nhắc lại chuyện xưa, cái thuở cùng nhau bàn tính “Chuyện ngày ấy bàn về ăn trái cấm/Ở Thiên Đường cây đẹp, lá nghiêng chờ.” Nhưng cuối cùng rồi mấy lời trách cứ cũng được trao lại cho ai kia:

Nhìn xuống dưới, âm thầm rơi giọt lệ

Lụy trần ai khiến ta phải ơ thờ

Quay trở lại hầu nghe lời kể lể

Tình bay xa, còn lại mấy câu thơ... (Về Nghe Cô Đơn – TC – tr.137)

Sự sắp xếp trong thi tập này thật là thú vị, quá bán trong phần đầu là những bài thơ Cao Mỵ Nhân xướng – Trịnh Cơ họa.  Đọc một hơi, thưởng thức hết phần đầu thì tiếp theo phần sau đổi ngược lại Trịnh Cơ xướng – Cao Mỵ Nhân họa.  Dòng thơ trữ tình, mượt mà, nhưng lại chất chứa nhiều nỗi niềm riêng của thi sĩ Trịnh Cơ lâu nay cũng rất được các nhóm xướng họa bạn bè chúng tôi yêu thích, không kém gì nữ sĩ Cao Mỵ Nhân. Thi sĩ Trịnh Cơ rất “có duyên” với thơ tứ tuyệt, lời thơ giản dị không gút mắc, nhưng ý tứ rất phong phú, làm xúc động người đọc, cho nên thơ của anh cũng đã được nhiều người đáp họa. Bài thơ “Biết Đâu” đong đầy cảm xúc của Trịnh Cơ sau đây khiến những người đang yêu phải chạnh lòng xót xa. Chàng cùng người ấy lâu lâu mới gặp một lần, nhưng có nỗi đau nào hơn khi “Nụ hôn vừa dứt rồi ly biệt/Ở cuối chân trời giấc mộng tan.” Sự xa cách như thế đã khiến cho nhà thơ e ngại. Chúng ta hãy đọc những lời lo âu khắc khoải của chàng, “Đâu biết lần này sẽ gặp nhau/Còn yêu tha thiết tựa ban đầu?” và:

“Hay là hờ hững như người lạ

Để lại cho anh cả mối sầu!” (Biết Đâu – TC – tr. 155)

            Và thú vị vô cùng, nàng thơ Cao Mỵ Nhân đã vội vàng đáp lại bài họa ngọt ngào, “Đành Thôi” với những lời cảm thông, trần tình, vỗ về “ai kia,” bỡi vì không hợp mới tan, “Kẻ ở người đi ôi giã biệt/Bởi không hợp được mới đành tan.” Và:

“Hoàng hôn cũng nguội theo tình lạ

Tuổi tác đầy thêm mộng mị sầu…” (Đành Thôi – CMN – tr. 156)

            Bài thơ “Có Ai” của thi sĩ Trịnh Cơ tiếp theo đây nói lên nỗi niềm cô độc làm cho người ta phải xót xa. Một người có cuộc sống mà muốn “Nói chuyện... tâm tình chẳng có ai/Đêm đêm trằn trọc suốt canh dài” thì quả là buồn vô kể. Lời thơ như nức nở, ý thơ như trách móc ai đó sao nỡ đành “bỏ ta một mình,” và một chút ước mơ được có người bên cạnh:

“Bởi ta đang sống đời hiu quạnh

Thiếu vắng ai bên cạnh, đỡ sầu.” (Có Ai – TC – tr. 157)

            Tuyệt thay, đàng này bài “Có Ai” của Trịnh Cơ than thở bị bỏ cô đơn, thì đàng kia, Cao Mỵ Nhân đã trải lòng cảm thông thay cho “ai đó” của nhà thơ, bằng bài họa “Vẫn Ông” rất duyên dáng, thêm chút dí dỏm, nhưng có thể thấy trong lời thơ ẩn hiện chút …hờn ghen nhè nhẹ rất dễ thương. Bởi vì ngày xưa bay bướm quá, đa đoan quá, có cả chục giai nhân quanh mình, cho nên bây giờ…ráng chịu chứ than thở mà làm chi:

“Giờ thì đầu bạc trắng hơn xưa

Cả chục giai nhân bỗng ngó hờ

Bởi lẽ đa đoan nên khổ luỵ

Đâu còn thanh thản mà làm ngơ”(Vẫn Ông – CMN – tr. 158)

            Thi sĩ Trịnh Cơ từng là một sĩ quan Hải Quân của Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa. Bài thơ “Lời Cuối” của anh tôi đọc mà rưng rưng cảm phục. “Tôi chết đi… xin chớ phủ cờ.” Đây là lời di chúc, dặn lại khi thi sĩ mất đi thì không nên phủ cờ Quốc Gia như bao người vẫn làm lâu nay nơi hải ngoại.  Dù vận nước đảo điên là do thế cuộc tạo nên, chứ quân dân cán chính Việt Nam Cộng Hòa chúng ta thuở ấy vẫn một lòng chiến đấu rất anh dũng, thi sĩ vẫn cho rằng mình không làm tròn viêc giữ nước nên không xứng đáng, mà chỉ có những người vị quốc vong thân mới xứng đáng được phủ cờ:

“Phủ cờ cho kẻ đáng tôn vinh

Ngã gục thân trai, hiến phận mình

Bỏ mạng sa trường cho đất nước

Đã bao cay đắng lúc đăng trình…” (Lời Cuối – TC – tr. 169)

            Nhà thơ Cao Mỵ Nhân cũng từng là một sĩ quan QLVNCH. Cho nên bài họa “Vàng Sắc Nhớ” của chị là một đồng cảm, kiêm ý trách móc những kẻ đã bỏ lại thành xưa bóng cờ tổ quốc, nhưng rồi lại quên bẳng đi, để mãi lơ ngơ với dáng vẻ phạc phờ của người không biết đâu là quê hương. Dù ai có quên, nhưng nhà thơ thì vẫn nhớ, vẫn giữ lại vuông cờ khi giã từ trận mạc:

“Giã từ trận mạc giữ vuông cờ

Hiu hắt vàng hong nắng nhuộm tơ

Bạn hỏi buồn thương xa đất tổ

Chứa chan tình nghĩa chẳng phai mờ...” (Vàng Sắc Nhớ - CMN – tr.170)

            Bài thơ Đường Luật Thất Ngôn Bát Cú của nhà thơ Trịnh Cơ “Tàn Đông” là một bài thơ buồn, nhưng chữ nghĩa lại xôn xao tràn đầy cảm xúc. Đó là nỗi u buồn bất chợt, chính thi sĩ cũng “Không biết vì đâu cảm thấy buồn.” Hai câu thực đã làm cho hồn tôi xao xuyến. Cái hình ảnh sống động trước mắt với đàn chim rét mướt bay vật vờ về tổ, và con suối thì chênh chao khi nhớ lại cội nguồn, diễn tả một tâm trạng đau thương khiến cho những kẻ ly hương, tan tác vì mất nước như tôi càng thêm nhức nhói cả cõi lòng:

“Đàn chim rét mướt bay về tổ

Con suối chênh chao nhớ lại nguồn”(Tàn Đông – TC – tr. 185)

            May mắn thay, nhà thơ Cao Mỵ Nhân đã…cứu bồ bằng bài họa “Paris Buồn” giúp tôi có thêm “sinh khí,” tươi tắn lên một chút để tôi khỏi “đổ thừa” thi sĩ Trịnh Cơ đã làm cho lòng tôi héo úa khi sắp kết thúc bài viết này.  Cao Mỵ Nhân đã an ủi “người ta” là tại vì Paris quá lãng mạn mới khiến cho buồn, chứ thực ra thì mùa đông đã tàn, tuyết cũng tan chờ Xuân đến:

“Chim én mừng xuân tươi sắc cội

Tao nhân đón khách lộng thơ nguồn..” (Paris Buồn – CMN – tr. 186)

            Tới đây thì tôi xin phép được tạm dừng vì bài viết đã khá dài. Thực ra thì còn nhiều, nhiều lắm những bài tình thơ có thể nói là tuyệt tác trong thi phẩm “Xướng Họa” của nhị vị Cao Mỵ Nhân và Trịnh Cơ.  Điều tôi muốn nói ở đây là “cặp bài trùng” này quá ư tuyệt vời trong các thể thơ xướng họa. Họ đã quá hoà hợp, quá “nhập vai,” nhâp vai trong việc trải lòng như là tâm sự của chính một đôi trai tài gái sắc từng yêu nhau, bị trắc trở, và rồi khi gặp lại thì đã muộn màng nhưng hồn thơ vẫn còn réo rắc, chứa đựng ngập tràn nỗi nhớ, niềm thương. Cho nên xuyên suốt thời gian từng bước đọc thơ và ghi lại cảm nhận của mình, Phương Hoa tôi cũng đã “nhập vai” trong cái cảm xúc họ là “một đôi” thật sự. Nếu sự thật hai người trước đây chưa từng yêu nhau, chưa bao giờ quen biết nhau, mà đây chỉ là “bình thủy tương phùng” trên những dòng thơ xướng họa nơi hải ngoại rồi trở thành bạn thiết, thì quả là thi tài của họ đã lên đến đỉnh cao, nguồn tình thơ quá lai láng dạt dào.

Cuối cùng, thi tập “XƯỚNG HỌA” của hai nhà thơ Cao Mỵ Nhân và Trịnh Cơ là một tác phẩm văn học có giá trị, chẳng những rất đáng đọc, mà cần phải đọc thật kỹ mới thưởng thức hết những cái hay cái đẹp cái ý cái tình của mỗi một bài thơ. Tôi tin rằng quý vị sẽ thích thú với sự phong phú chữ nghĩa của những bài thơ tình thật ngọt ngào, thật lãng mạn, trong tập thơ này.

Xin trân trọng kính giới thiệu cùng với quý độc giả thi tập “XƯỚNG HỌA” của Cao Mỵ Nhân & Trịnh Cơ.

 Muốn mua sách Xin Liên lạc Tác giả:

Trịnh cơ - Cao Mỵ Nhân

trinhco@gmail.com

caomynhan91@yahoo.com

Liên lạc Nhà xuất bản:

Nhân Ảnh

han.le3359@gmail.com

(408) 722-5626

 Phương Hoa – Miền Bắc California, tháng 7, 2020

MỜI ĐỌC TIẾP THƠ XƯỚNG HỌA CAO MỴ NHÂN

 & PHƯƠNG HOA BÊN DƯỚI

******************************************

ĐỐI NGUYỆT

(1 X 12 thể sáng tạo “Thuận Nghịch Độc” - Kính họa bài “Mảnh Trăng Thơ” của thi tỷ Cao Mỵ Nhân)

MẢNH TRĂNG THƠ

(Bài xướng)

Từ lâu, để mực đọng nghiên vàng

Bút cũng âm thầm ngại điểm trang

Một nét ngọc phai thành lạc điệu

Bao lời châu nhạt lỡ tan hàng

Dẫu xuân còn đứng chờ hoa nở

Hay hạ đang ngồi đợi nắng sang

Thì cứ cùng thơ vui đối bóng

Theo trăng đi xé nửa thiên đàng.

Cao Mỵ Nhân

  

1.                 Bài Họa chính:

ĐỐI NGUYỆT

(Thuận độc)

Phương Hoa

Thinh không vọng tiếng khóc trăng vàng

Sắc nhạt hương nhoà héo nét trang

Tinh tú quay cuồng châu giọt giọt

Mắt môi mờ đẫm lệ hàng hàng

Tình đau vợi vợi chờ Xuân tới

Luyến nhớ trùng trùng đợi Hạ sang

Minh ửng nguyệt soi sầu xoả tóc

Linh lung tỏa bóng rọi bên đàng

2.                 Nghịch độc:

NGUYỆT SẦU

Đàng bên rọi bóng tỏa lung linh

Tóc xỏa sầu soi nguyệt ửng minh

Sang Hạ đợi trùng trùng nhớ luyến

Tới Xuân chờ vợi vợi đau tình

Hàng hàng lệ đẫm mờ môi mắt

Giọt giọt châu cuồng quay tú tinh

Trang nét héo nhòa hương nhạt sắc

Vàng trăng khóc tiếng vọng không thinh

3.                 Cắt 2 chữ đầu mỗi câu trong bài họa, thành bài ngũ ngôn:

KHÓC TRĂNG

Vọng tiếng khóc trăng vàng

Hương nhoà héo nét trang

Quay cuồng châu giọt giọt

Mờ đẫm lệ hàng hàng

Vợi vợi chờ Xuân tới

Trùng trùng đợi Hạ sang

Nguyệt soi sầu xoả tóc

Tỏa bóng rọi bên đàng

4.       Cắt 2 chữ cuối mỗi câu trong bài họa, đọc ngược thành bài ngũ ngôn 2:

ĐỢI CHỜ

Rọi bóng tỏa lung linh

Sầu soi nguyệt ửng minh

Đợi trùng trùng nhớ luyến

Chờ vợi vợi đau tình

Lệ đẫm mờ môi mắt

Châu cuồng quay tú tinh

Héo nhòa hương nhạt sắc

Khóc tiếng vọng không thinh

5.     Cắt 3 chữ cuối mỗi câu trong bài họa, thành bài thơ 4 chữ:

BÓNG LẺ

Thinh không vọng tiếng

Sắc nhạt hương nhoà

Tinh tú quay cuồng

Mắt môi mờ đẫm

Tình đau vợi vợi

Luyến nhớ trùng trùng

Minh ửng nguyệt soi

Linh lung tỏa bóng

6.     Cắt 3 chữ cuối mỗi câu trong bài họa, chuyển ngược dưới lên thành bài thơ 4 chữ thứ 2:

NHẠT NHÒA

Bóng tỏa lung linh

Soi nguyệt ửng minh

Trùng trùng nhớ luyến

Vợi vợi đau tình

Đẫm mờ môi mắt

Cuồng quay tú tinh

Nhòa hương nhạt sắc

Tiếng vọng không thinh

7.     Cắt 3 chữ đầu mỗi câu trong bài họa, thành bài thơ 4 chữ thứ 3:

SẦU XỎA TÓC

Tiếng khóc trăng vàng

Nhoà héo nét trang

Cuồng châu giọt giọt

Đẫm lệ hàng hàng

Vợi chờ Xuân tới

Trùng đợi Hạ sang

Soi sầu xoả tóc

Bóng rọi bên đàng

8.     Cắt 3 chữ đầu mỗi câu trong bài họa, chuyển ngược dưới lên thành bài thơ 4 chữ thứ 4:

CHÂU RƠI

Đàng bên rọi bóng

Tóc xỏa sầu soi

Sang Hạ đợi trùng

Tới Xuân chờ vợi

Hàng hàng lệ đẩm

Giọt giọt châu cuồng

Trang nét héo nhòa

Vàng trăng khóc tiếng

9.     Cắt 4 chữ đầu mỗi câu của bài họa, thành bài thơ 3 chữ:

HÉO HON

Khóc trăng vàng

Héo nét trang

Châu giọt giọt

Lệ hàng hàng

Chờ Xuân tới

Đợi Hạ sang

Sầu xoả tóc

Rọi bên đàng

10.  Cắt 4 chữ cuối mỗi câu trong bài họa, ngược từ dưới lên thành bài thơ 3 chữ thứ 2:

TRÙNG TRÙNG LUYẾN NHỚ

Tỏa lung linh

Nguyệt ửng minh

Trùng nhớ luyến

Vợi đau tình

Mờ môi mắt

Quay tú tinh

Hương nhạt sắc

Vọng không thinh

11. Dùng 3 chữ đầu trong câu 8 của bài họa chính “thuận độc (bài 1) đảo ngược lại rồi thay cho 3 chữ cuối của câu 1, bài 1, và tiếp tục hoán đổi từ dưới lên cho đến hết 8 câu, thành một bài thất ngôn bát cú khác:

TINH TÚ QUAY CUỒNG

Thinh không vọng tiếng tỏa lung linh

Sắc nhạt hương nhoà nguyệt ửng minh

Tinh tú quay cuồng trùng nhớ luyến

Mắt môi mờ đẫm vợi đau tình

Tình đau vợi vợi môi mờ mắt

Luyến nhớ trùng trùng quay tú tinh

Minh ửng nguyệt soi hương nhạt sắc

Linh lung tỏa bóng vọng không thinh

12. Dùng 3 chữ đầu trong câu 8 của bài “nghịch độc” (bài 2), đảo ngược lại rồi thay cho 3 chữ cuối của câu 1, bài 2, và tiếp tục hoán đổi từ dưới lên cho đến hết 8 câu, thành bài thất ngôn bát cú khác thứ 2:

VÀNG TRĂNG

Đàng bên rọi bóng khóc trăng vàng

Tóc xỏa sầu soi héo nét trang

Sang Hạ đợi trùng châu giọt giọt

Tới Xuân chờ vợi lệ hàng hàng

Hàng hàng lệ đẫm chờ Xuân tới

Giọt giọt châu cuồng đợi Hạ sang

Trang nét héo nhòa sầu xỏa tóc

Vàng trăng khóc tiếng đợi bên đàng

ENJOY CHỊ MỴ!!

**Cám ơn chị Cao Mỵ Nhân đã cho bài xướng “Mảnh Trăng Thơ” quá tuyệt vời giúp Phương Hoa em có cảm hứng sáng tác, sáng tạo, ra 12 bài thơ thuận nghịch độc này.

Phương Hoa – Apr 18th 2020

THƠ XƯỚNG HỌA - HOA TÍM NHÀ SAO KHUÊ

CHÀO MỪNG BẠN ĐẾN VỚI MỘC HOA VIÊN

HOA TÍM

Tặng chị Sao Khuê

BÔNG TÍM lung linh sáng bóng đêm 

SAO KHUÊ bừng tỏa rạng bên thềm

Mây ngàn chao lượn cành lung luyến

Gió nội vờn nghiêng cánh lả mềm

Bát ngát thẩm trời, ôi, thích quá!

Bao la xanh giậu, úi, yêu thêm!

Đôi vần cảm tác thay chào đón

Dẫu chẳng kỳ hoa, vẫn thích em!

Phương Hoa - July 3rd 2020

CÁC BÀI HỌA:

Hoa Nhà Nàng

Cạnh rào leo bám cánh nhung mềm

Tím ngắt ảo huyền nép bóng đêm

Vui mắt chủ nhà sau cánh cửa

Đẹp lòng hàng xóm thoảng bên thềm

Sắc màu cẩm tú xinh xinh quá

Bóng dáng hài hòa đẹp đẹp thêm

Rực rỡ nắng hè tăng quyến rũ

Này hoa, ta mãi mến yêu em!

Thúy M

7/4/20

TẢM TÁC

Hoa tím Quỳnh Mai đẹp quá chừng

Ngắm hoa lòng bỗng thấy rưng rưng

Nhớ sao là nhớ thời con gái

Aó trắng cài hoa tím đợi ai...

Chị Hồng Thuỷ

Hoa Ông Già

Hôm nay trăng sáng rọi bên thềm

“Lão Hạc” lung linh dưới bóng đêm

Cánh tím sờ tay như lụa mướt

Nhuỵ vàng áp má tựa tơ mềm

Muôn hoa lúc héo thì tan tác

Mỗi bậu khi tàn lại đẹp thêm

Giữa hiện chùm bông* mầu trắng toát

Đúng hình đầu bạc,hệt tên em!

* khi hoa tàn, chùm nhį vẫn mãi  trên dây, mầu đổi ra trắng, rất đẹp, nên clematite có tên hoa Ông Già.

Thanh Hoà

GIÀN HOA TÍM THƯƠNG YÊU

Màu tím thủy chung ấy của em

Hồn nhiên quấn quít giậu bên thềm

Mượt mà nhung thắm càng yêu mến

Xanh ngắt vờn quanh thật dịu mềm

Sáng sớm nhìn hoa vui rộn rã

Trưa lòng man mác luyến lưu thêm

Chiều buông tâm sự cùng cưng nhé

Xua nổi buồn, cho đẹp mộng đêm…

                                 bé Phú

                          July-04th-2020

Lụy Vì Em 

Ta về ghé lại giữa màn đêm 

Văng vẳng kìa ai gọi trước thềm

Theo gió hương nồng say khách lạ

Hoà ly rượu ấm sũng môi mềm

Vườn xinh ngát nhụy tưng bừng nở!

Hoa tím tươi màu rộn rã thêm!

Bịn rịn khôn đành xa nửa bước 

Nhủ thầm có phải lụy vì em?

Như Thu 

07/04/2020

Dưới Giàn Hoa Tím

Giàn màu gió thổi dưới trời đêm

Bóng nguyệt lung lay tỏa góc thềm 

Ngát đượm hương ngào đài nhuỵ ướt 

Nồng thương sắc dịu cánh hoa mềm 

Theo hồn mộng đẹp êm đềm quá 

Vỗ bóng mơ hiền lã lướt thêm 

Sắc tím chưa phai màu kỷ niệm 

Rung lòng nép cảnh ủ tình em

                   Minh Thuý 

               Tháng 7/3/2020

THƠ CẢM TÁC HOA TÍM:

Hoa Tím Nhà Nàng 

Cánh cổng nhà nàng gợi nét thơ 

Giàn bông nở đẹp có đâu ngờ 

Sớm chen tán lá màu sương ảo 

Tối ngả lùm cây bóng Nguyệt mờ 

Hạ biếc hoa lay đài tím đậm 

Xuân nồng bướm lượn cánh vàng tơ 

Sao Khuê phím lạc cung sầu tưởng 

Nữ sĩ ru hồn mắt ngẩn ngơ 

                 Minh Thuý 

            Tháng 7/4/2020

Tím Thơ 

Chiều như  đang chậm rơi

Tím trên cành buông lơi

Rung rinh theo làn gió

Như chào đón như mời

Ơi! thi sĩ phương xa

Xin thảo một đôi lời.

 2. Đa Tình

Bình minh gọi nắng:

mau lên

Tím kia đã nở bên thềm

Xinh ghê!

Nắng vàng nghe thế mải mê

Len len lỏi lỏi cận kề

một bên

Lá xanh xanh mướt:

Ôi buồn!

Cũng đành nhường lối

Cho chàng nắng qua

Chàng gió vốn đã không nhà

Thổi hơi lãng tử

 Lời ca ngọt ngào

Cánh hoa tâm động lao xao

Say sưa cùng nắng

Vờn vờn với phong 

3. Màu Thời Gian 

Em ngồi hái nắng vườn sau

Bên dàn hoa tím nhớ mầu thơ ngây

Bình mực tím cầm trong tay

Đứt dây mực đổ - áo, tay nhuộm mầu

 Trắng tinh này đã úa nhầu

Ai pha hộ mực nhuộm mầu thời gian

Sao Khuê

MÀU TÍM

Màu tím dịu dàng đến từ đâu nhỉ,

Mà áo tôi đã tím cả mấy mùa,

Giữa hai màu xanh đỏ kết hợp ra,

Thành màu tím cho nhân gian thổn thức.

Màu tím đẹp giữa bộn bề cuộc sống,

Chốn cao sang hay dân dã nhà quê,

Ai đã đem màu tím gởi vào thơ ?

Ai đã làm buổi chiều hòang hôn tím ?

Lục Bình trôi sông dập dềnh theo sóng,

Hoa lục bình buồn tím một dòng sông,

Hoa Oải Hương nở bát ngát cánh đồng,

Chân mây cuối trời ngập màu hoa tím.

Những loài hoa làm sao tôi kể hết,

Nở làm chi sắc tím đến nao lòng,

Bất ngờ gặp chân bước đi không đành,

Hồn tôi đó xin cùng hoa ở lại.

Màu tím thủy chung một tình thân ái,

Màu tím bí ẩn như trái tim yêu,

Màu tím lãng mạn gợi nhớ thương nhiều,

Màu tím buồn khi dỗi hờn thất vọng.

Màu mực tím được học trò ưa chuộng,

Đến lớp với bình mực tím thân thương,

Nắn nót ngồi viết từng chữ trang nghiêm,

Màu mực tím đổ loang trên sách vở.

Màu tím đã vào đời tôi như thế,

Màu tím học trò dù đã xa xôi,

Chưa biết yêu mà tôi đã yêu rồi,

Yêu màu tím thời bắt đầu đi học.

Màu tím mộng mơ cho tôi biết khóc,

Thấy lòng mình cũng tím biết bao nhiêu,

Màu tím sẽ theo tôi những buồn vui,

Như vết mực loang một thời thơ dại.

Nguyễn Thị Thanh Dương.

( July 05- 2020)

NÉT BÚT MỰC TÍM

(Thương tặng chị Sương Lam)

Nhật ký Sương Lam vẽ mộng mơ

Cánh hoa phượng nhỏ điểm trang thơ

Viết thư tình học trò trong trắng

Nét bút "Yêu màu tím" nhạt mờ

Mấy chục năm rồi sao vẫn giữ

Bao nhiêu mùa hạ mãi luôn chờ

Ơi người xưa ấy giờ đâu tá?

Biết có còn luôn vướng mối tơ?

Phương Hoa - July 6th 2020

Tím Xưa…

Trang giấy purelure mỏng thật xinh

Mồng tơi mực tím viết thư tình

Anh trao cho bé giờ tan lớp

Cuối mặt ngập ngừng bước lặng thinh

Lẻo đẻo theo sau cứ nói hoài

Người ta mắc cở lung túng tay

Thì thầm: nhận lấy đi cô bé

Nhưng cố dằn lòng hỏng mảy may

Hạ đến chia xa ba tháng hè

Xa người xa mấy nhịp cầu tre

Mới hay mình đã thầm thương nhớ

Trắc trở duyên tình thật éo le

Từ đó mơ hoài hoa tím ơi

Tím màu nhung nhớ dở dang đời

Tím sầu lẻ bóng hoàng hôn muộn

Hoa tím đợi chờ mặc tả tơi!

Kim Oanh

6/7/2020

THỜI GIAN & MÀU MỰC TÍM

Em học viết, Ba pha bình mực tím

Viên phẩm màu, ngòi lá mít lá tre

Ba cắm vào cán bút ốm như que

Em nắn nót, cố ngo ngoe tròn chữ.

Trang vở đầu, Mẹ cằm tay bảo nhỏ

“Nghiêng nghiêng như vầy…sẽ dễ viết hơn

Chấm mực tới đây, là đủ rồi con…”

Bàn có lỏm tròn, đặt vừa lọ mực

Lên lớp Nhất, Cô Giáo khen chữ đẹp

Em vui mừng khoe điểm với Mẹ Cha

Mẹ cười…”Bé Hai viết nét giống Ba…”

Mắt Ba sáng, Mẹ tươi, em hớn hở

Đậu Gia Long, Ba thưởng bút máy nhỏ

Em nâng niu vật quý của riêng mình

Pilot bơm mực xanh Parker Quink

Trang tập đã không còn màu mực tím…

Khi quen anh…hay mộng mơ đằm thắm

Yêu hoa đậu ma tím biếc đường quê

Yêu Bằng Lăng tím dịu nắng trưa hè

Cánh mỏng mảnh tím…ép vào trang vở

Đầu niên học, gặp anh…em mắc cở

Trao tặng anh…Bằng Lăng tím quê em

Nhẹ tay cầm, anh tủm tĩm cười duyên

Hoa thật đẹp, mong manh như em vậy…

Bốn năm quen, chung đường đưa đi học

Em chuyển trường, anh cũng vẫn đón đưa

Mấy độ Hè, em mong ngóng tiếng ve

Trang lưu bút…bạn vẽ đầy Phượng đỏ…

Nhưng em chỉ yêu màu thủy chung đó

Tím Bằng Lăng, Pensée, tím hoàng hôn

Mực tím ngây thơ, tím ngọt tâm hồn

Theo chân em…tím đời dù khó nhọc…

Nhưng mình vẫn vai kề…đường gai góc

Hạnh phúc bên nhau…tím suốt xế chiều

Rồi cũng đến ngày…tắt lịm hương yêu

Chưa hưởng thọ…anh buông xuôi… -Vĩnh biệt…

Trên bước tha hương, em còn mài miệt

Chắt chiu từng kỷ niệm…tím xa xưa

Người thương ơi…thương biết mấy cho vừa!

Tình yêu tím, tuổi già còn…tím, tiếc!…

Thanh Song ntkp

Emeryville CA -02/03/2018